Սերժ Սարգսյանը հանդիպում է ունեցել «Լույս» հիմնադրամի կրթաթոշակառուների հետ

Հանրապետության նախագահ, «Լույս» հիմնադրամի համահիմնադիր Սերժ Սարգսյանը երեկ նախագահի նստավայրում ընդունել է հիմնադրամի 2017—2018 ուսումնական տարվա կրթաթոշակառուներին, հայտնում են ՀՀ նախագահի մամլո գրասենյակից։ Հանդիպմանը ներկա են եղել նաեւ աշխարհի լավագույն բարձրագույն ուսումնական հաստատություններում «Լույսի» աջակցությամբ սովորող ուսանողներ եւ շրջանավարտներ։
Հիմնադրամի կրթաթոշակառուները հանրապետության նախագահին ներկայացրել են «Լույս»—ի «Զարգացնենք Հայաստանը միասին» ծրագրի շրջանակներում իրենց իրականացրած եւ դեռեւս ընթացքում գտնվող նախագծերը՝ աշխարհի լավագույն բուհերում ստացած գիտելիքները եւ փորձառությունն ի բարօրություն Հայաստանի օգտագործելու ուղղությամբ առաջին ձեռնարկումներն ու հաջողությունները։
Նախագահը բարձրագույն ուսումնական հաստատություններ նոր ընդունված ուսանողներին հանձնել է «Լույս» հիմնադրամի կրթաթոշակին արժանանալու հավաստագրերը. 2017—2018թթ. կրթաթոշակի արժանացել է աշխարհի լավագույն 8 համալսարաններն ընդունված 60 ուսանող։ Սերժ Սարգսյանը շնորհավորել է ուսանողներին, մաղթել բարի երթ եւ հաջողություններ ուսումնառության մեջ։ Նախագահը պատրաստակամություն է հայտնել պատասխանել հանդիպման մասնակիցներին հետաքրքրող հարցերին, լսել նրանց ծրագրերը եւ գաղափարները։
«Ես մշտապես հանդիպում եմ երիտասարդների հետ, մշտապես յուրաքանչյուր առիթ, հնարավորություն օգտագործում եմ շփվելու համար, որովհետեւ համոզված եմ, որ դա մեր երկրի, հասարակության զարկերակի վրա ձեռքը պահելու լավագույն միջոցներից մեկն է, որովհետեւ երիտասարդների աչքը սուր է, նրանք հեռուն են տեսնում եւ նրանք շատ լավ կարողանում են կողմնորոշվել այս արագ փոփոխվող աշխարհում։
Անշուշտ, ինչ որ ասում եմ, վերացական զգացողության մասին չեմ խոսում եւ կարծում եմ, որ մեր քաղաքականությանը հետեւող յուրաքանչյուր մարդու համար ակնհայտ է, որ տարիներ շարունակ մեր գլխավոր շեշտադրումներից մեկը եղել է կրթության եւ գիտության զարգացումը։ «Լույս» հիմնադրամը, «ԹՈՒՄՈ» ստեղծարար տեխնոլոգիաների կենտրոնը, այժմ ավելի ճիշտ է ասել՝ այդ կենտրոնների ցանցը, որովհետեւ «ԹՈՒՄՈ» կենտրոնն այսօր գործում է ոչ միայն Երեւանում, այլ նաեւ Գյումրիում, Դիլիջանում, Ստեփանակերտում, սկսել է աշխատանքները Նոյեմբերյանում։ Կարծում եմ, տեսանելի ապագայում այդպիսի աշխատանքներ մենք կսկսենք Վանաձորում եւ հանրապետության այլ քաղաքներում։ Տեղեկատվական տեխնոլոգիաների բնագավառում տրվող տարբեր մակարդակի խրախուսական մրցանակները, «Արմաթ» անունը ստացած ինժեներական լաբորատորիաների ցանցը, որ արդեն գործում է հանրապետության 200—ից ավելի, իսկ ավելի ստույգ՝ 208 դպրոցներում, այդ խմբակներում 4500—ից ավելի դպրոցականներ սովորում են ծրագրավորում, ծանոթանում են ինժեներական տարրական գիտելիքների եւ ստեղծում են պարզ ռոբոտներ։
Այս ամենը խոսուն վկայությունն է այդ քաղաքականության, որը, անշուշտ, երկարաժամկետ քաղաքականություն է, եւ որի իրական արդյունքները մենք տեսնելու ենք ապագայում։ Այդ արդյունքները շատ դրականորեն են ազդելու մեր երկրի տնտեսության զարգացման եւ մեր ժողովրդի բարեկեցության վրա։ Այնուհանդերձ, թեեւ այս ծրագրերը հեռահար նպատակներ ունեն, այսօր մենք կարող ենք խոսել արդեն որոշակի արդյունքների մասին։ Եվ ուզում եմ տարբեր ոլորտներից ուղղակի մեկական օրինակ բերել, սկսել հենց «Լույս» հիմնադրամից եւ ասել, որ երբ մենք 2007 թվականին սկսում էինք այս ծրագիրը, որոշեցինք ֆինանսական օժանդակություն, աջակցություն ցուցաբերել աշխարհի 20 լավագույն բուհերում սովորող հայ երիտասարդներին, որովհետեւ այդ բուհերում այն ժամանակ սովորում էին մի քանի հայ երիտասարդներ՝ հաշվված թվով երիտասարդներ։ Բայց արդեն որոշ ժամանակ անց մենք որոշեցինք այդպիսի օժանդակություն ցուցաբերել աշխարհի լավագույն 10 բուհերում սովորողներին, որովհետեւ նրանց թիվը կտրուկ աճեց։ Եվ այսօր մենք տիկին Ժակլինի հետ կհանձնենք հավաստագրեր արդեն աշխարհի լավագույն 8 համալսարաններում սովորող 60 ուսանողների։ Սա առաջընթաց է, որ մենք անպայման պետք է տեսնենք։
Հաջորդը՝ արդեն տեւական ժամանակ է, որ համաշխարհային առարկայական օլիմպիադաներում հայ դպրոցականները շահում են շուրջ 20 մրցանակ։ Որպեսզի կարողանանք ճիշտ պատկերացնել, թե սա ինչ թիվ է, ուղղակի պետք է համեմատության մեջ դիտարկենք եւ ասենք, որ, օրինակ՝ Ադրբեջանն ու Վրաստանը, միասին վերցրած, շահում են 10—ից 12 մրցանակ, իսկ շուրջ 20 մրցանակ շահում է, օրինակ՝ Թուրքիան, 80 միլիոնանոց Թուրքիան։ Եվ կարծում եմ, որ դա ուղղակի մեր երեխաների, մեր դպրոցականների փայլուն ձեռքբերումներից մեկն է։
Ուրախությամբ պետք է նշեմ, որ անցած մրցաշրջանում արդեն Երեւանի պետական համալսարանի ուսանողական թիմը մրցանակ ստացավ համաշխարհային ուսանողական մրցությունում։ Սա, իրոք, հուսադրող է եւ խոսում է այն մասին, որ կամաց—կամաց մեր բարձրագույն ուսումնական հաստատություններն էլ համալրվում են այն դպրոցականներով, որոնք արդեն գիտակցում են գիտելիքի եւ ուսման կարեւորությունը։ Բառացիորեն մի քանի օր առաջ Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներում ռոբոտաշինության օլիմպիադայում մեր «ԹՈՒՄՈ» կենտրոնի երիտասարդների թիմը արժանացավ բրոնզե մեդալի։ Սա, իրոք, ձեռքբերում է, եւ ուզում եմ նաեւ ձեր ներկայությամբ իմ խորին շնորհակալությունը հայտնել այդ երեխաներին, այդ երիտասարդներին, նրանց ծնողներին եւ ուսուցիչներին, որովհետեւ այսպիսի ձեռքբերումները որակապես փոխում են Հայաստանը, որովհետեւ այսպիսի ձեռքբերումները եթե լինեն շարունակական, շատ լավ հնարավորություն են ստեղծելու աշխարհի բոլոր երկրների համար՝ համագործակցելու Հայաստանի հետ։ Սա շատ կարեւոր հանգամանք է, որը մենք մշտապես պետք է խրախուսենք, պետք է ընդգծենք։ Իրոք, այսպիսի հաղթանակները ստեղծում են մի այնպիսի Հայաստան, որի հետ համագործակցելը շատ երկրների համար կլինի մի կողմից պատվաբեր եւ մյուս կողմից՝ սովորական երեւույթ, որովհետեւ մենք գնում ենք դեպի զարգացած երկրների շարք։ Եվ ամեն մի հաջողված բարեփոխում, ամեն ստարտ—ափի հաջողություն մեզ մոտեցնում է մեր նպատակին՝ լինել առաջադեմ եւ անվտանգ երկիր։ Հուսով եմ, սիրելի՛ երիտասարդներ, որ այստեղ ներկա «Լույս» հիմնադրամի հին եւ նոր շահառուները շատ լավ պատկերացնում են այն դերակատարությունը, որ իրենք պետք է ունենան Հայաստանի զարգացման գործում։ Անցած տարիների ընթացքում մենք որեւէ նախապայման կամ սահմանափակում չենք դրել «Լույս» հիմնադրամի շահառուների առաջ։ Կարծում եմ, այսօր եկել է ժամանակը, որպեսզի մենք «Լույս» հիմնադրամի աշխատանքների եւ ծրագրերի ռազմավարական վերանայում իրականացնենք, որովհետեւ մեր երկիրը շատ մեծ կարիք ունի որոշակի մասնագետների։ Օրինակ, այսօր մեր երկրում կարիք կա 10.000—ից ավելի ծրագրավորողների եւ ճարտարագետների։ Չունենք այդ ռեսուրսը, եւ մենք պարտավոր ենք «Լույս» հիմնադրամի օժանդակությունը ուղղել հանրապետությունում անհրաժեշտ մասնագետների պատրաստման գործին։ Իհարկե, ես չեմ ուզում այստեղ այժմ քննարկենք այդ փոփոխությունները։ Վստահ եմ, որ հիմնադրամի աշխատակազմը իմ օգնականների հետ միասին այդպիսի վերանայում կիրականացնի, եւ դա կլինի եւս մեկ ապացույց, որ «Լույս» հիմնադրամը շարունակելու է իր գործունեությունը, որ «Լույս» հիմնադրամը ընդլայնելու է իր գործունեությունը։
Ուզում եմ, որպեսզի ձեզնից յուրաքանչյուրը սեփական հաջողությունները պայմանավորի նաեւ մեր երկրի հաջողություններով։ Ես շատ եմ ցանկանում, որ բոլոր այն երիտասարդները, ովքեր ունեն գիտելիքի պաշար, փորձեն իրենց անձնական հաջողությունները ունենալ Հայաստանում։ Ես շատ լավ հասկանում եմ, որ բարդ խնդիր է, հասկանում եմ, որ Հայաստանում այդ բարենպաստ պայմանները դեռեւս չկան, բայց մյուս կողմից՝ ուզում եմ, որ դուք շատ լավ հասկանաք՝ երբ մեր երկրում այդպիսի պայմաններ կլինեն, Հայաստանն արդեն օժանդակողների կարիք չի ունենա, իսկ մեզնից յուրաքանչյուրի պարտականությունն է՝ իր նպաստը բերել այդպիսի երկիր ունենալու գործին։ Ուզում եմ մեկ անգամ եւս շնորհավորել բոլոր այն մարդկանց, ովքեր իրենց գիտելիքների շնորհիվ արժանացել են խրախուսանքի, արժանացել են օժանդակության։ Ձեզ բարի երթ եմ մաղթում, եւ ինչպես միշտ՝ այսպիսի հանդիպումների ընթացքում ինձ համար ամենահաճելին ոչ թե ձեզ պատգամ հղելն է, այլ ձեր հարցերին պատասխանելը, որովհետեւ այսպիսի հանդիպումների ամենակարեւոր մասը դա է։ Դա հնարավորություն է տալիս տեսնելու, թե ի՞նչ խնդիրներ կան, եւ ո՞ր ուղղությամբ է զարգանում երիտասարդների միտքը։ Ես շատ ուրախ եմ, որ հայ երիտասարդները կարողանում են ճիշտ կողմնորոշվել արագ փոփոխվող աշխարհում։
Շնորհակալ եմ եւ պատրաստ եմ պատասխանելու ձեր հարցերին, լսելու ձեր ծրագրերի մասին»,–«Լույս» հիմնադրամի կրթաթոշակառուների հետ հանդիպմանն ասել է հանրապետության նախագահ Սերժ Սարգսյանը։
Նախագահը պատասխանել է նաեւ հանդիպման մասնակիցներին հետաքրքրող հարցերին, լսել նրանց ծրագրերը եւ գաղափարները։
Հիմնադրամի կրթաթոշակառուները հարց ուղղեց նախագահին՝ հետաքրքրվելով, թե հիմնադրամի ռազմավարության մեջ ինչ փոփոխություններ կան։
Նախագահը պատասխանեց. «Մենք ցանկանում ենք, որ հիմնադրամի շահառուներն իրենց ավանդը ներդնեն Հայաստանի զարգացման գործում, այսինքն՝ օտարերկրյա բուհերն ավարտելուց հետո նրանք որոշակի ժամկետով մնան եւ աշխատեն Հայաստանում։ Ես համարում եմ, որ հիմնադրամը պետք է համահունչ աշխատի Հայաստանում տեղի ունեցող փոփոխություններին։ Իրականացնում ենք ծրագիր, համաձայն որի՝ բուհերում սովորող բոլոր երիտասարդները կա՛մ ընթացքում պետք է ծառայեն հայկական բանակում, կա՛մ ավարտելուց հետո որոշակի ժամկետով պետք է ծառայեն որպես սպաներ։ Մենք ցանկանում ենք, որ «Լույս» հիմնադրամի այն շահառուները, որոնք պետք է ընդունվեն մագիստրատուրա, գոնե արդեն ծառայած լինեն հայկական բանակում»։
Ապագա ռեժիսոր կրթաթոշակակիրն էլ հետաքրքրվեց՝ Հայաստանում գործող պետական թատրոններում արդյո՞ք հնարավոր չէ ստեղծել անկախ ռեզիեդենցիա—մրցույթ, որի միջոցով երիտասարդները հնարավորություն կունենան աշխատելու այդ թատրոններում։
Նախագահը հետեւյալ կերպ պատասխանեց. «Ես տեղյակ եմ մի ծրագրի մասին, որ փորձում է իրականացնել Արթուր Ջանիբեկյանը։ Ծրագրի իմաստն է՝ ունենալ մասնավոր հարթակ, որն ազատ կլինի ռեժիսորների ու դերասանների համար. եթե կարողանանք իրականացնել, կլինի այն, ինչ դուք եք ցանկանում։ Բոլոր կոլեկտիվների գեղարվեստական ղեկավարները շահագրգռված են նոր դեմքեր ունենալ, տաղանդավոր մարդիկ միշտ պետք են նրանց, ուղղակի փորձելը միշտ ծախսատար է նրանց համար»։
Մասաչուսեթսի տեխնոլոգիական ինստիտուտի ուսանողներից մեկն էլ, ով տասը օր եղել է Արցախում, հարցրեց՝ ինչպե՞ս այնտեղ ստեղծել մի միջավայր, որ ստարտափների թեման արդիական լինի։
«Եթե քեզ նման աղջիկների ու տղաների մի խումբ գտնենք, անպայման այդ խումբն այդտեղ կգործի, եւ դուք կունենաք այնտեղ ավելի մեծ հնարավորություններ, քան Երեւանում։ Ես կխոսեմ Արցախի նորընտիր նախագահի հետ, մենք այդ հնարավորությունը կստեղծենք»,—ասաց նախագահը։

Ավելի քան 500 ուսանող դարձել է հայկական հարուստ մշակույթի եւ գիտական մտքի դեսպանն աշխարհի հայտնի կրթական կենտրոններում։ 2009 թվականից ի վեր «Լույս» հիմնադրամն աջակցում է հայ երիտասարդներին կրթություն ստանալու Հարվարդի, Սթենֆորդի, Քեմբրիջի, Օքսֆորդի համալսարաններում, Մասաչուսեթսի տեխնոլոգիական ինստիտուտում, Կոլումբիայի, Չիկագոյի եւ մի քանի այլ առաջատար կրթական կենտրոններում։ Տարբեր ծրագրերի եւ նախագծերի միջոցով ի մի է բերում նրանց գիտելիքներն ու հմտությունները՝ հանուն Հայաստանի եւ Հայկական աշխարհի զարգացման։
Ամեն ամառ «Լույսի» կրթաթոշակառուները Հայաստան են ժամանում՝ միասնաբար զարգացնելու հայրենիքը։ Նրանք քննարկում են առկա մարտահրավերները եւ լուծումներ առաջարկում։ Այդ լուծումները մշակվում են եւ դառնում նախագիծ։
Այս տարի հիմնադրամի «Զարգացնենք Հայաստանը միասին» ծրագիրն իրականացվել է Հայաստանի եւ Արցախի 5 համայնքներում՝ Ստեփանակերտ, Գյումրի, Վանաձոր, Դիլիջան եւ Գարգառ։ «Լույսի» կրթաթոշակառուների մի քանի թիմ էլ աշխատել է Երեւանում՝ նախագծեր ներկայացնելով երկրի զարգացման առաջատար ուղղություններ հանդիսացող ոլորտներում, ինչպիսիք են ձեռներեցությունը, իրավունքը, ճարտարապետությունը, այլընտրանքային էներգիան, տրանսպորտը, առաջատար տեխնոլոգիաները, մշակույթը, կրթությունն ու գիտությունը։
Ծրագրերից մեկը ներկայացրեց Արսեն Վասիլյանը, ով սովորում է Մասաչուսեթսի տեխնոլոգիական ինստիտուտի ֆիզիկայի եւ համակարգչային գիտության ֆակուլտետում։ Նա նշեց, որ արդեն երրորդ տարին է, ինչ «Լույս» հիմնադրամը եւ Մասաչուսեթսի տեխնոլոգիական ինստիտուտը համագործակցում են եւ համատեղ դասեր են տալիս Հայաստանի տարբեր մարզերում սովորող աշակերտներին։ Այս տարի նրանք աշխատանքներ են իրականացրել Վանաձորի տեխնոլոգիական կենտրոնում։ «Ծրագիրը հնարավորություն է տալիս Մասաչուսեթսի ուսանողներին ուղեւորվել աշխարհի վեց երկրներ եւ այնտեղ դպրոցականներին դաս տալ, եւ այդ վեց երկրներից մեկը Հայաստանն է։ Առաջին երկու տարիներին միայն Երեւանում էինք դասավանդում, քանի որ մարզերում տեխնիկայի խնդիր կար։ Ուրախ եմ, որ այս տարի հնարավորություն ունենք դասավանդելու նաեւ մարզերում։ Ունեինք յոթ դաս, որոնցից երեքը դասավանդում էին Մասաչուսեթսի, իսկ մյուս չորսը՝ «Լույսի» ուսանողները»,—ասաց Արսեն Վասիլյանը՝ նշելով, որ դասավանդել են մաթեմատիկան համակարգչային գիտության համար, գենետիկա եւ ուղեծրային մեխանիկա, օպերացիոն համակարգեր, տվյալների գիտություն։ «Լույսի» ուսանողը հավաստիացրեց, որ բոլորը շատ գոհ են եղել այստեղ ծավալած գործունեությունից, ինչպես նաեւ աշակերտների հետ աշխատանքից։
Փրինսթոնի համալսարանի ուսանող Նարեկ Գալստյանն էլ ներկայացնում էր Արցախի թիմը, որը 10 օրում մի շարք տեղերում աշխատաշուկա մտնել պատրաստվողների հետ տարբեր դասընթացներ են անցկացրել. «Փորձել ենք մի շարք ոլորտներ ներկայացնել, այդ թվում՝ նորագույն տեխնոլոգիաների, կրթության, առողջապահության, սպորտի։ Մեր կողմից մասնագիտական զարգացման ծրագիր է իրականացվել։ Երիտասարդների հետ աշխատել ենք այն առումով, թե ինչպես պետք է ներկայանալ գործատուին, ինչպես ռեզյումեներ գրել եւ այլն»։
Կալիֆորնիայի համալսարանի երրորդ կուրսի ուսանող, ապագա քիմիկոս—ինժեներ Վահե Ղարախանյանը «Զարգացնենք Հայաստանը միասին» ծրագրի շրջանակներում «Լույսի» այլ ուսանողների հետ մեկնել է Վանաձոր եւ այնտեղի տեխնոպարկում դպրոցականների եւ ուսանողների համար անցկացրել դասընթացներ։ «Վանաձորում ես փորձել եմ սովորեցնել MatLab ծրագրավորման լեզուն։ Փորձել եմ 10 օրում հնարավորինս ներկայացնել ծրագրավորման լեզվի ուսուցանման գործը»,–ասաց Վ. Ղարախանյանը։ Նա ընդգծեց, որ 10 դասընթացը բավարար չէ ամբողջական գիտելիք փոխանցելու համար, հետեւաբար վանաձորցիների հետ համագործակցությունը շարունակական է լինելու. «Դպրոցականները ցանկացած պահի կարող են կապվել մեզ հետ։ Դասընթացը կոչվում էր «Ծրագրավորում ապագա գիտնականի ու ինժեների համար»։ Ներկայումս կան այնպիսի գործիքներ, որոնցով գիտնականի ու ինժեների կյանքն ավելի է հեշտացվում։ Սա էի ցանկանում փոխանցել նրանց»։
Խոսելով իր հետագա քայլերի մասին՝ ասաց՝ իր նպատակն է, որ Հայաստանը զարգանա, քանի որ ծնվել եւ մեծացել է Երեւանում։
Կրթաթոշակակիր Արփի Յուսուֆյանն էլ ասաց. «Այս տարի ավարտել եմ Հարվարդը եւ աշխատում եմ իրենց սոցիոլոգիայի բաժնում։ Առաջին այցելությունս է Հայաստան, սակայն հույս ունեմ, որ հետագայում կվերադառնամ եւ կաշխատեմ Հայաստանում»։