Գործադիրը կորոնավիրուսի տնտեսական հետեւանքների չեզոքացման եւս 3 միջոցառում ընդունեց

Կառավարության նախորդ հինգշաբթի օրվա նիստում կորոնավիրուսի տնտեսական հետեւանքների չեզոքացման միջոցառումների 5 փաթեթ ընդունվեց։ Դրանց «ՀՀ»-ն մանրամասն անդրադարձել է։ Գործադիրի երեկվա արտահերթ նիստում ընդունվեցին կորոնավիրուսի տնտեսական հետեւանքների չեզոքացման վեցերորդ, յոթերորդ եւ ութերորդ միջոցառումները։

Վեցերորդ միջոցառում
Վեցերորդ միջոցառումը ներկայացրեց աշխատանքի եւ սոցիալական հարցերի նախարար Զարուհի Բաթոյանը։ Միջոցառման նպատակն է օժանդակել կորոնավիրուսի տարածման հետեւանքով աշխատանքի շուկայում գոյացած դժվարությունների հետեւանքով սոցիալական խնդիրների առջեւ կանգնած ՀՀ քաղաքացիներին։ Այս միջոցառման շահառու են այն ֆիզիկական անձինք, ովքեր աշխատանքային պայմանագրի կամ աշխատանքի ընդունման մասին անհատական իրավական ակտի հիման վրա աշխատանքային հարաբերությունների մեջ են գտնվել մասնավոր հատվածի գործատուի հետ անընդմեջ առնվազն 2020 թ. հունվարի 1—ից մինչեւ մարտի 13—ը ժամանակահատվածում (կամ հունվարի 1—ից մինչեւ մարտի 13—ն ընկած ժամանակահատվածում աշխատանքից ազատվելու եւ կրկին աշխատանքի ընդունվելու ժամանակահատվածը չի գերազանցել 3 աշխատանքային օրը), սակայն ազատվել են աշխատանքից 2020 թ. մարտի 13—ից մինչեւ մարտի 30—ն ընկած ժամանակահատվածում։
Աջակցությունը կհատկացվի միանվագ՝ նվազագույն ամսական աշխատավարձի չափով։ Ի դեպ, այս աջակցությունից չեն կարող օգտվել հետեւյալ անձինք. 1. նրանք, ում աշխատանքից ազատվելուն նախորդող 2 ամիսների միջին ամսական աշխատավարձի չափը գերազանցել է 500 հազար դրամը։ 2. Ովքեր 2020 թ. մարտի 30—ի (ներառյալ) դրությամբ աշխատանքային հարաբերությունների մեջ են գտնվել նաեւ այլ գործատուի հետ կամ նույն գործատուի հետ՝ այլ աշխատանքային պայմանագրի հիմամբ։ 3. Ովքեր 2020 թ. մարտի 30—ի (ներառյալ) դրությամբ եղել են անհատ ձեռնարկատեր, ում գործունեությունը նույն ամսաթվի դրությամբ Հայաստանի հարկային օրենսգրքով նախատեսված կարգով դադարեցված չի եղել։
Շահառուները էլեկտրոնային եղանակով պետք է դիմեն աշխատանքի եւ սոցիալական հարցերի նախարարություն։ Դիմումները կընդունվեն արդեն ապրիլի 2—ից, բայց նախարարությունը կաշխատի այնպես անել, որ առանց դիմումների էլ այդ գումարները փոխանցվեն այդ անձանց հաշիվներին։

Յոթերորդ միջոցառում
Այս միջոցառման նպատակն է օժանդակել սոցիալական խնդիրների առջեւ կանգնած հղի կանանց։ Ինչպես տեղեկացրեց աշխատանքի եւ սոցիալական հարցերի նախարարը, միջոցառման շահառու է այն հղի կինը, ով 2020 թ. մարտի 30—ի դրությամբ չունի աշխատանք եւ ում ամուսինն ազատվել է աշխատանքից 2020 թ. մարտի 13—ից մինչեւ 2020 թ. մարտի 30—ը ընկած ժամանակահատվածում եւ չի անցել մեկ այլ աշխատանքի նույն ժամանակահատվածում։ Աջակցությունը կտրվի միանվագ նպաստի ձեւով։ Գումարը 100 հազար դրամ կկազմի։
Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը նկատեց, որ կարող է նաեւ դեպք լինել, որ այս ընթացքում հղի կնոջ ամուսինը ինչ—ինչ պատճառներով մահացել է։ Այս դեպքում եւս նա պետք է օգտվի աջակցությունից։ Մարդու իրավունքների պաշտպան Արման Թաթոյանն էլ մեկ այլ դեպքից խոսեց. երբ ենթադրենք կինը բռնության պատճառով հեռացել է ամուսնուց ու միայնակ է ապրում։ Վարչապետը հայտնեց. նման շեշտադրում պետք չէ անել, «որովհետեւ դա որոշակի չարաշահումների դուռ կարող է բացել»։

Ութերորդ միջոցառում
Այս միջոցառումը մանրամասն ներկայացրեց փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանը։ Հերթական քայլի նպատակն է օժանդակել կորոնավիրուսի տարածման հետեւանքով մասնավոր հատվածի տուժած ոլորտների վարձու աշխատողներին եւ անհատ ձեռնարկատերերին։ Խոսքը, մասնավորապես, հյուրանոցային եւ հյուրատնային ծառայությունների, հանրային սննդի ծառայությունների, զբոսաշրջային ծառայությունների, վարսավիրանոցների եւ գեղեցկության սրահների ծառայությունների, մանրածախ առեւտրի ծառայությունների մասին է (այդ թվում՝ առեւտրի կենտրոնում կամ առեւտրի իրականացման վայրում առք ու վաճառքի գործունեություն կազմակերպվող)։
Նկատենք, որ տուժած ոլորտ չեն համարվում այն մանրածախ առեւտրի ծառայությունները, որոնց շրջանակում վաճառվում է (անկախ չափից, համամասնությունից) նաեւ սննդամթերք (կամ ծխախոտ, դեղորայք, ոգելից խմիչք)։
Մեկից ավելի ոլորտներում (որոնցից մեկը կամ մի քանիսը ներառված են տուժած ոլորտներում, իսկ մնացածը ոչ) գործունեություն ծավալող գործատու տնտեսավարող սուբյեկտների (այդ թվում՝ անհատ ձեռնարկատերերի) աշխատակիցների աջակցության չափի որոշման կարգն ու պայմանները կսահմանվեն կառավարության որոշմամբ։ Նաեւ մեկից ավելի ոլորտներում (որոնցից մեկը կամ մի քանիսը ներառված են տուժած ոլորտներում, իսկ մնացածը ոչ) գործունեություն ծավալող՝ շահառու համարվող անհատ ձեռնարկատերերի աջակցության չափի որոշման կարգն ու պայմանները սահմանվում են կառավարության որոշմամբ։
Վարձու աշխատողները շահառու են այն պարագայում, եթե 2020 թ. մարտի 13—ից մարտի 30—ն ընկած ժամանակահատվածում տուժած ոլորտների վարձու աշխատողներ են։
Փոխվարչապետն ասաց, թե աջակցությունը կտրամադրվի միանվագ՝ հետեւյալ չափերով.
1. վարձու աշխատողի համար 2020 թ. հունվարի եւ փետրվարի համար հաշվարկված միջին ամսական աշխատավարձի 50 տոկոսի չափով, բայց ոչ պակաս, քան նվազագույն աշխատավարձի չափով եւ ոչ ավելի, քան նվազագույն աշխատավարձի կրկնապատիկի չափով, եթե վարձու աշխատողի միջին ամսական աշխատավարձը գերազանցում է նվազագույն աշխատավարձի չափը։ 2. Վարձու աշխատողի համար 2020 թ. հունվարի եւ փետրվարի համար հաշվարկված միջին ամսական աշխատավարձի չափով, եթե վարձու աշխատողի միջին ամսական աշխատավարձը պակաս է նվազագույն աշխատավարձի չափից։ 3. Անհատ ձեռնարկատիրոջ՝ 2019 թ. 4—րդ եռամսյակի իրացման շրջանառության 10 տոկոսի չափով, բայց ոչ պակաս, քան նվազագույն աշխատավարձի չափով եւ ոչ ավելի, քան նվազագույն աշխատավարձի կրկնապատիկի չափով, եթե անհատ ձեռնարկատիրոջ 2019 թ. 4—րդ եռամսյակի իրացման շրջանառության 10 տոկոսը գերազանցում է նվազագույն աշխատավարձի չափը։ 4. Անհատ ձեռնարկատիրոջ՝ 2019 թ. 4—րդ եռամսյակի իրացման շրջանառության 10 տոկոսի չափով, եթե անհատ ձեռնարկատիրոջ 2019 թ. 4—րդ եռամսյակի իրացման շրջանառության 10 տոկոսը պակաս է նվազագույն աշխատավարձի չափից։
Աջակցությունը կհատկացվի շահառուի կողմից «www.online.ssa.am» կայքէջին սահմանված կարգով էլեկտրոնային եղանակով ներկայացված դիմումի հիմամբ։ Եվ այս միջոցառման շրջանակներում աջակցություն ստացած անձանց տվյալները կհրապարակվեն աշխատանքի եւ սոցիալական հարցերի նախարարության պաշտոնական կայքէջում։
Մհեր Գրիգորյանը տեղեկացրեց նաեւ, որ համատեղությամբ աշխատող վարձու աշխատողի դեպքում աջակցությունը կտրվի մեկ անգամ՝ աջակցության չափը որոշելու համար հիմք ընդունելով տուժած ոլորտներում գործող բոլոր գործատուներից 2020 թ. հունվարին եւ փետրվարին ստացած եկամուտների հանրագումարը։ Միաժամանակ՝ վարձու աշխատող եւ անհատ ձեռնարկատեր համարվող շահառուի դեպքում աջակցությունը կտրամադրվի որպես վարձու աշխատող եւ որպես անհատ ձեռնարկատեր հաշվարկված աջակցության չափերի առավելագույնով։
Որոշ մանրամասներ ներկայացրեց վարչապետի օգնական Նաիրի Սարգսյանը։ Այն է՝ վարձու աշխատողի համար 2020 թ. հունվարի եւ փետրվարի համար հաշվարկված միջին ամսական աշխատավարձի 50 տոկոսի չափով է, բայց ոչ պակաս, քան նվազագույն աշխատավարձի՝ 68 հազար դրամի չափով եւ ոչ ավելի, քան նվազագույն աշխատավարձի կրկնապատիկի չափով (136 հազար դրամ), եթե վարձու աշխատողի միջին ամսական աշխատավարձը գերազանցում է նվազագույն աշխատավարձի չափը։ Իսկ անհատ ձեռնարկատերերի դեպքում աջակցության չափի հաշվարկը կատարվելու է՝ հաշվի առնելով 2019 թ. 4—րդ եռամսյակի իրացման շրջանառության 10 տոկոսը։ Այս դեպքում եւս աջակցությունը պետք է լինի ոչ պակաս, քան նվազագույն աշխատավարձն է եւ ոչ ավելի, քան նվազագույն աշխատավարձի կրկնապատիկն է։ «Աջակցությունը մարդիկ ստանալու են ուղղակի, ոչ թե գործատուի կողմից միջնորդավորված։ Հարկեր չենք հաշվարկելու, սա առձեռն իրենց ստացվող գումարն է։ Ընդհանուր շահառուների թիվը գերազանցում է 100 հազարը, իսկ ընդհանուր բյուջեն գերազանցում է 10 մլրդ դրամը»,–ասաց Ն. Սարգսյանը։
Աջակցությունը կտրվի շահառուի կողմից «www.online.ssa.am» կայքում սահմանված կարգով էլեկտրոնային եղանակով ներկայացրած դիմումի հիման վրա՝ ապրիլի 9-ից սկսած։ Մարդիկ կարող են այս կայքի միջոցով դիմել, եւ համակարգն անմիջապես պատասխանելու է՝ արդյոք իրենք համարվում են շահառու, թե ոչ։ Եթե շահառու են, նշելու են իրենց հաշվեհամարը բանկում եւ 1-2 օրվա ընթացքում այդ գումարը նստելու է իրենց հաշվին։
Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը եզրափակեց. խոսքը մոտ 127 հազար շահառուի մասին է, բայց տվյալները դեռ պետք է ճշտվեն։