Գործադիրը հաստատեց մրցույթի մասնակիցների նախաորակավորման պահանջները

Հայաստանում «Մասրիկ–1» արեւային կայանից զատ խոսք կա եւս մեկ արդյունաբերական նշանակության արեւային կայան՝ «Այգ–1»—ը կառուցելու։ Կառավարության երեկվա նիստում հաստատվեցին «Մասդար Արմենիա ծրագիր» ներդրումային ծրագրի հիմամբ իրականացվելիք «Այգ–1» արեւային ֆոտովոլտային ծրագրի մրցույթի մասնակիցներին ներկայացվող նախաորակավորման պահանջները։
Որոշման անհրաժեշտությունը բխում է «Մասդար Արմենիա ծրագրի» իրականացման նպատակներից եւ միտված է կանոնակարգելու Արագածոտնի մարզի Թալին եւ Դաշտադեմ համայնքի վարչական տարածքում «Այգ—1» 200 ՄՎտ դրվածքային հզորությամբ արեւային ֆոտովոլտային կայանի կառուցման նպատակով մրցույթի նախավորակավորման փուլի ընթացակարգի կազմակերպումն ու մասնակիցներին ներկայացվելիք պահանջների հաստատումը։
Հարցի նախապատմությունը ներկայացրեց վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը։ Ըստ նրա, «Մասդար»—ն առաջարկել էր արեւային ֆոտովոլտային կայաններ կառուցելու ներդրումային ծրագիր եւ առաջարկել էր գին, որը Հայաստանում եւ միջազգային մասշտաբով ցածր գին էր։ «Եվ այդտեղ կար խնդիր,–ասաց վարչապետը,–որ չնայած ցածր գնին, պետք է անցկացնել մրցույթ։ Մրցույթի իմաստը հետեւյալն է. ՀՀ—ն հայտարարում է, որ ստացել է այսպիսի առաջարկ, ո՞ր ընկերությունն է, որ կարող է ավելի լավ առաջարկով հանդես գալ։ Բայց «Մասդար» ընկերությունը ունենալու է նախապատվություն։ Եթե առաջարկվի «Մասդարի» առաջարկածից ցածր գին, ապա «Մասդարը» հնարավորություն է ունենալու այդ առաջարկած ցածր գնից 0,1 ցենտ ավելի պակաս գնով իրականացնելու նախագիծը։ Իսկ եթե, այնուամենայնիվ, կառաջարկվի այնպիսի գին, որ «Մասդարը» չի կարող ավելի ցածր գին առաջարկել, ապա կհաղթի ամենացածր գին առաջարկած ընկերությունը»։
Երբ վարչապետն ասաց, որ նման ընթացակարգերը կարելի է կիրառել հնարավորինս լայն, ֆինանսների նախարար Ատոմ Ջանջուղազյանն առաջարկեց քննարկել հետեւյալ տարբերակը. եթե առաջնահերթություն ունեցող ընկերությունը կարող է 0,1 ցենտով ցածր գին առաջարկել, ապա մյուսներին նույնպես պետք է տալ հնարավորություն, որպեսզի դրանից հետո իրենք էլ ցածր գին առաջարկեն, եւ բանակցությունների արդյունքում որոշվի հաղթողը։
Փոխվարչապետ Տիգրան Ավինյանը, որ հարցի զեկուցողն էր, առարկեց. «Ենթադրվում է, որ ամեն մասնակից փորձելու է հնարավոր նվազագույն գին առաջարկել այդ երկրորդ փուլում, որպեսզի իրենից 3—4 տոկոս ցածր գին առաջարկողին շատ ավելի դժվար լինի»։
Ինչեւէ, հաշվի առնելով կառավարության 2019 թ. դեկտեմբերի 26—ին ընդունած որոշումը, որով հավանության է արժանացել «Մասդար Արմենիա» ներդրումային ծրագիրը, տարածքային կառավարման եւ ենթակառուցվածքների նախարարությունը նախաձեռնել է միջազգային մրցույթի իրականացումը, որով հնարավորություն կընձեռվի այլ կազմակերպությունների եւս ներկայացնել մրցակցային սակագնի հայտ։
Հայաստանի վերականգնվող էներգետիկայի եւ էներգախնայողության հիմնադրամը ՏԿԵՆ հանձնարարականով մասնավոր մշակողներին եւ կոնսորցիումներին հրավիրում է նախագծել, ֆինանսավորել, կառուցել, տնօրինել ու շահագործել էներգետիկ ցանցին միացված 200 ՄՎտ արեւային ՖՎ էլեկտրակայանի ծրագիրը («Այգ—1»)։
Նախաորակավորման հայտերը պետք է էլեկտրոնային եղանակով ներկայացվեն մինչեւ 2020 թ. հուլիսի 1—ը,  ժամը 17։00 (հայկական ժամանակով)։ Նախաորակավորման հայտերը պետք է փաթեթավորված, պիտակավորված լինեն եւ ներկայացվեն մինչեւ 2020 թ. հուլիսի 24—ը, ժամը 15։30 (հայկական ժամանակով)։
Ակնկալվում է, որ «Այգ—1»—ը շահագործման կհանձնվի, եւ պայմանագրով սահմանված հզորությունը հասանելի կլինի 2023 թվականի 4—րդ եռամսյակում։ Հաշվի առնելով ծրագրի ներուժը՝ չափազանց կարեւոր է, որ հավանական հայտատուն ցուցադրի հաջող միջազգային փորձը, որը ձեռք է բերել երկրից դուրս էլեկտրակայանների կառուցման ընթացքում։ Ի դեպ, հավանական հայտատուն կարող է լինել ընկերություն, ֆիրմա, կորպորատիվ մարմին կամ իրավաբանական այլ անձ կամ կոնսորցիում, որը կազմված կլինի 2 կամ ավելի անդամներից, որոնք միշտ պետք է հետեւեն սույն փաստաթղթի պահանջներին։ Հավանական հայտատուն, կամ եթե հավանական հայտատուն կոնսորցիում է, ապա կոնսորցիումի յուրաքանչյուր անդամ պետք է լինի պատշաճ կերպով հիմնադրված առեւտրային կազմակերպություն, որը գոյություն ունի եւ գրանցված է իր գրանցման երկրի օրենսդրությանը համապատասխան։ Հավանական հայտատուները պետք է նաեւ նկատի ունենան, որ կոնսորցիումի համար չկա որպես կոնսորցիումի անդամ օրիգինալ սարքավորման արտադրողին ներգրավելու պահանջ։ Փոխարենը, յուրաքանչյուր նախաորակավորված հայտատուի թույլ կտան թվել մի շարք օրիգինալ սարքավորման արտադրողների, որպես խոշոր բաղկացուցիչ մասերի մատակարարների, որոնք ի վերջո կիրականացնեն այս ծրագիրը այն դեպքում, եթե նախաորակավորված հայտատուն հաղթող ճանաչվի։
Հավալենք նախաորակավորման հրավերում սահմանված մեկ այլ դրույթ եւս։ Հավանական հայտատուների կազմը (այդ թվում նաեւ ցանկացած կոնսորցիումի կառուցվածքը) պետք է ֆիքսվի, որը կգործի նախաորակավորման հայտերը ներկայացնելու վերջնաժամկետից։ Եվ առանց Հայաստանի վերականգնվող էներգետիկայի եւ էներգախնայողության հիմնադրամի գրավոր համաձայնության՝ չի թույլատրվի փոփոխել կազմը, այդ թվումեւ՝ գործընկերային հարաբերությունները, քանի դեռ չի ստորագրվել եւ հետո հատուկ չի նախատեսվում ծրագրային համաձայնագրում։
Մի խոսքով, այս արեւային կայանի կառուցումը կբերի Հայաստանի էներգետիկ ռեսուրսների բազմազանեցման եւ էներգետիկ անվտանգության ամրապնդման մակարդակի՝ եւս մեկ քայլով բարձրացման։